Nieuwe commissie

In opdracht van de Vlaamse Regering is er een nieuwe commissie in het leven geroepen o.l.v. Dirk Van Damme. De commissieleden zullen onder meer nadenken over het statuut en de loopbaan van leerkrachten, over de organisatie van de scholen en over het personeelsbeleid. Eind 2023 zal de commissie met een plan voor de dag komen.

Goed nieuws

Er is goed nieuws te melden aan de leden van de commissie. De bevolking stelt nog altijd veel vertrouwen in leerkrachten. ‘Onderwijs’ staat namelijk helemaal bovenaan het lijstje ‘Vertrouwen in instellingen’ (https://www.vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/relatie-overheid-en-burger/vertrouwen-in-instellingen). Nochtans zijn nu ongeveer alle actoren het eens dat de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs omhoog moet. Dit is geen slecht, maar goed nieuws. Decennialang werd de niveaudaling immers ontkend. Ander positief nieuws is dat er nu verder kan worden gebouwd op het rapport van de Commissie Beter Onderwijs (oktober 2021) met 58 concrete adviezen naar leerlingen, ouders, leerkrachten, lerarenopleidingen, directies, schoolbesturen, onderwijsverstrekkers, begeleidingsdiensten, leerondersteuners, CLB’s, inspectie, politieke overheid en media toe. In dit rapport werd opgeroepen om uit de loopgraven te komen voor het samenspel dat onderwijs heet. Deze oproep wordt nu herhaald door Dirk Van Damme.

Aantrekkelijk

Een belangrijk doel van de nieuwe commissie is de job van leerkrachten aantrekkelijker te maken. Dirk Van Damme merkt op dat er al 4 legislaturen lang wordt gepraat over een lerarenloopbaanpact, maar dat deze gesprekken nog niet tot een goed einde zijn gebracht. Hij zegt verder dat de stem van mensen die dagelijks op het terrein komen, niet mag worden genegeerd. Dat motiveert me o.a. om deze tekst te schrijven.

Er de brui aan geven

In ‘De ochtend’ op Radio 1 (zondag 4 december 2022) was te horen dat er op een andere manier moet worden omgegaan met jonge leerkrachten. Die mensen krijgen vaak de restjes toebedeeld die niemand anders wil. De situatie is natuurlijk niet in elke school dezelfde. Feit is dat over het algemeen te veel jonge mensen binnen de vijf jaar er de brui aan geven, wegens gebrek aan perspectief of begeleiding. Laat ons opmerken dat professionalisering natuurlijk niet aanvangt op het moment dat men begint te werken. Wie immers heeft genoten van een degelijke opleiding, staat op vlak van professionalisering verder dan jongeren die niet het onderwijs hebben gekregen dat ze verdienden. Het onderwijs wordt jammer genoeg nog teveel beïnvloed door mensen met weinig of geen praktijkervaring, mensen die dikwijls dezelfde grijze dogma’s blijven prediken. De toenemende individualisering, therapeutisering en privatisering van het onderwijs hebben het stielwerk of het ambacht van het lesgeven in het reguliere onderwijs wat verdrongen. Het lijkt erop dat teveel talent zich door deze evolutie laat afschrikken, wegkapen of -jagen van de werkvloer, ook na die eerste vijf jaar, om zich meer te kunnen ontplooien in een flink aangegroeid middenkader (al dan niet in de privésector), terwijl we die mensen blijven nodig hebben op onze werkvloer!

Passie en frisheid

Het onderwijs voorstellen als een versleten vehikel vol problemen zal niet helpen. Laat ons integendeel voldoende aandacht hebben voor de vele initiatieven, verenigingen, commissies en instellingen die grijze, constructivistische dogma’s van de voorbije vijftig jaar in vraag durven te stellen. Laat ons nadruk leggen op zinvolle, geslaagde verwezenlijkingen en… niet te vergeten: laat ons aan het einde van het secundair onderwijs jongeren meer aanmoedigen om te kiezen voor een job in het onderwijs. Hier en daar klinkt wellicht nog teveel: ‘Je kan eigenlijk meer aan.’ Beste jongeren, wees niet bang voor de roep van het onderwijs. Kom erbij om te helpen met dit oneindige bouwwerk. We hebben jullie passie en frisheid nodig!

Ik wens de nieuwe commissie o.l.v. Dirk Van Damme en alle actoren in het onderwijs, die zich met passie en gezond verstand inzetten om leerlingen te doen bloeien en groeien, veel succes.